Ramazan Bakkal
ramazanbakkal28@gmail.com
PETRO, 3. SELİM, ATATÜRK
14/11/2023 Petro, 3. Selim, Atatürk Nazım Terzioğlu Matematik Araştırmaları Enstitüsü...? Büyük Petro’nun ülkesinde bilimin temellerini attığı, Avrupa’daki gelişmeleri yakından takip ettiği, hastaya çorba zorla içirilir anlayışıyla hareket ettiği ayan beyan ortada. Takvimler 1700 lü yılları gösteriyor. Bilimler akademisi, matematik okulları, gemi yapım teknikleri, kilisenin etkisinin zayıflatılması, Fransız’ından Alman’ına bilginlerin Rusya’ya koşmaları Rusya’nın gelişmesini sağlamış. Bizim devletimiz 1683’ Viyana bozgunu ile sancılansa da Avrupa’daki gelişmeleri Ruslar kadar yakından takip etmemiş. Bilimler akademisini, bilginleri değil savaşta işe yarayacak subayları transfer etmişler. Yeni savaş teknikleri öğretecek okullar açılmış. Ordunun yenilenmesi esas alınmış. Mühendishane-i Berri Hümayun kurulmuş. Aritmetik. Geometri, yüksek matematik, konikler müfredata girmiş. Ruslar’da ikide bir devlete başkaldıran Yeniçeri ocağı benzeri isyancılar görülmüyor. Eğitim kısa zamanda kilisenin kontrolünden alınmış, Avrupalı bilim insanlarının rehberliğinde rayına oturtulmuş. Zaman içinde Rus asıllı bilginler yetişmiş. Rusya’nın adım adım ilerlemesi sancısız olmuş değil. Petro’nun hayal kırıklığı yaşadığı pek çok olay var. Mesela, Avrupa’ya bilim öğrensin diye gönderilen genç Rusların çoğu geri dönmeyi reddetmiş. Petro’nun 1700’lerde başlattığı çeviri hareketi bizde 3. Selim döneminde görülüyor. Bu dönemde, Londra, Paris, Berlin, Viyana’da kurulan elçilikler vasıtasıyla gelişmelerden haberdar olunmaya çalışılmış. Petro gibi, en büyük sancıyı çeken Sultan 3. Selim. “Bir gün Kâğıthane’deki atış talimlerine giden Üçüncü Selim, atılan humbaranın isabet etmemesine kızmış, sebebini sormuş. Matematik hocası İsmail Gelenbevi’ye sorması cevabını almış. Gelenbevî çağırılmış, humbarayı düzeltmiş ve atılan humbaralar hedefe isabet etmiş. Buna memnun olan padişah, İsmail Gelenbevi’ye maaş bağlamış, Yenişehir Kadılığına atamış...” İsmail Gelenbevî (1730-1790) , klasik (İslâm) matematik geleneğini sürdüren son Osmanlı matematikçisiydi. Logaritma üzerine ilk müstakil Türkçe kitap Gelenbeviye ait. Adla-i Müsellesat adlı eseri trigonometriyle ilgilidir.(*) Petro hastalıktan, eceliyle öldü. 3.Selim istemezükçüler tarafından katledildi. Sultan 2. Mahmut bu ayak bağından devleti kurtardı. Yaklaşık yüz yıl sonra Atatürk çok kararlı şekilde bilimde ilerlemenin adımlarını attı. Bu sayede bilimdeki kuluçka döneminin sonlarına gelebildik. Yumurtalar çatladıkça, savunmadan ekonomiye iyi haberler peş peşe gelmeye devam edecektir. Humbara olayında gördüğümüz gibi hedefi vurmada en etkili yol matematikten geçiyor. Silivri’deki İstanbul Üniversitesine bağlı Nazım Terzioğlu Matematik Araştırma Enstitüsüne ne oldu? Nasıl buharlaştırıldı? Bugün yeniden açılmasını kim engelleyebilir? Milli Eğitim Bakanımız Sayın Yusuf Tekin, TÜBİTAK Başkanımız Prof. Dr. Hasan Mandal, YÖK Başkanımız Prof. Dr. Erol Özvar, İstanbul Üniversitesi Rektörümüz Mahmut Ak, İ.Ü. Fen Fakültesi Dekanımız Prof. Dr. Tansel AK, Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi dekanımız Prof. Dr. Sait Halıcıoğlu... Bu sorumluluk sizlerin omuzunda. Türkiye’nin yüksek teknolojide lider ülkelerden olması matematik için atılacak adımlarla mümkün olacaktır. Sizleri 20-21 Kasım tarihlerinde Gazi üniversitesinde yapacağımız “Dünya’da Matematik Eğitimi” Çalıştayına davet ediyoruz. Ramazan Bakkal 14 Kasım 2023 (*) Prof. Dr. Melek Dosay Gökdoğan Bilim Tarihinde Türkler S.96-97 Atatürk Kültür Merkezi e mağaza... ₺12.75 / 2. Baskı. Ankara.2021 |
|
|
Yorumlar |
| Henüz yorum yapılmamış. İlk yorumu yapmak için tıklayın |
Yazarın diğer yazıları |
| EL AÇAN DEĞİL, EL AÇILAN ÜLKE OLMALIYIZ - 17/01/2024 |
| EL AÇAN DEĞİL, EL AÇILAN ÜLKE OLMALIYIZ |
| YUVARLAK DÜNYA GİTTİ, KARE DÜNYA GELDİ... - 09/01/2024 |
| YUVARLAK DÜNYA GİTTİ, KARE DÜNYA GELDİ... |
| TÜRKİYE'DE GİRİŞİMCİLİK - 09/01/2024 |
| TÜRKİYE'DE GİRİŞİMCİLİK |
| İSTANBUL’DA YANGIN MOSKOVA’DA COŞKU - 07/01/2024 |
| İSTANBUL’DA YANGIN MOSKOVA’DA COŞKU |
| OTO TAMİRCİSİ OLMAK İSTİYORUM - 06/01/2024 |
| OTO TAMİRCİSİ OLMAK İSTİYORUM |
| YÖNETİCİLERİMİZE “RUSYA’DA BİLİM” SEMİNERLERİ... - 06/01/2024 |
| YÖNETİCİLERİMİZE “RUSYA’DA BİLİM” SEMİNERLERİ... |
| KENDİ KENDİNİ EĞİTMİŞ MUCİTLER - 28/12/2023 |
| KENDİ KENDİNİ EĞİTMİŞ MUCİTLER |
| MUSLUK TAMİRCİSİ EŞŞŞŞ!!! - 24/12/2023 |
| MUSLUK TAMİRCİSİ EŞŞŞŞ |
| TEŞHİS VE TEDAVİDE YÖNTEM - 24/12/2023 |
| TEŞHİS VE TEDAVİDE YÖNTEM |
 Devamı |
|
|
| İbrahim Eryiğit | |
| MATEMATİK ŞİİRDEN NE ANLAR KİTABININ TANITIMI! | |
|
|
| Necip Güven | |
| MATEMATİKTE ÇANLAR KIZLAR İÇİN ÇALIYOR! | |
|
|
| Doğan Ceylan | |
| ÇİZGİ FİLMLERİN KARAKTER OLUŞUMUNA ETKİSİ | |
|
|
| Prof. Dr. Necati Cemaloğlu | |
| EĞİTİM VE YÖNETİMDE İNOVASYON | |
|
|
| İbrahim Demir | |
| EĞİTİMDE ÇÖZÜM ÖNERİLERİMİZ | |
|
|
| Prof. Dr. İbrahim Ortaş | |
| ÖĞRENCİLERİMİZ DERS ÇALIŞMAYI BİLİYOR MU?? | |
|
|
|
| Ramazan Bakkal | |
| EL AÇAN DEĞİL, EL AÇILAN ÜLKE OLMALIYIZ | |
|
|
| Musa Yıldırım | |
| MATEMATİĞİN DERİN ANLAMI-1 | |
|
|
| Funda Ertan | |
| BİR GARİP SIFIR | |
|
|
| Aysun Gençünal | |
| ÖĞRENME İLETİŞİMİ ÜZERİNE | |
|
|
| Murat Tekineş | |
| SEVGİ YAŞAMSALDIR, ÖTELENEMEZ! | |
|
|
| Betül Arıkanlı | |
| İÇE DÖNÜK İNSAN, DIŞA DÖNÜK İNSAN | |
|
|
| Anıl Yeşildağ | |
| HAREKET GERÇEKTEN VAR MI? | |
|
|
| Gülsena Öksüz | |
| ÇOCUKLARDA ÖZGÜL ÖĞRENME GÜÇLÜĞÜ | |
|
|
| Necmettin Türkoğlu | |
| EĞİTİMDE YAZILIMIN ÖNEMİ | |
|
|
| Nazire Şevval Argunşah | |
| KRİPTOLOJİ NEDİR? | |
|
|
| Hatice Nurseven Evren | |
| KENDİMİZDEN DÜNYAYI SEYRETMEK | |
|
|
| Nevres Arif | |
| ÇOCUK VE EVCİL HAYVAN | |
|
|
| Yusuf Alkanlı | |
| 21.YÜZYILDA İKTİSAT EĞİTİMİ | |